Quỳnh kể, con đường đến với nghề trồng nấm hết sức tình cờ. Khoảng 3 năm trước, khi đang có công việc tốt ở một công ty lớn tại Việt Nam, Quỳnh thấy tiếc cho phần rơm rạ ở quê bị đốt bỏ nên bắt đầu ấp ủ kể hoạch tận dụng. Vậy là cô gái trẻ ấy bắt đầu vác ba lô lên đường, lang thang khắp nẻo từ các trang trại nấm của Việt Nam đến Trung Quốc để học nghề và góp nhặt kinh nghiệm.

Sau khi trở về, Quỳnh dùng vốn liếng có được của mình và vay mượn thêm để mở trang trại trồng nấm rơm 1.000 m² tại quê nhà. Năm 2019, cô gái trẻ này tham gia cuộc thi Khởi nghiệp sáng tạo của tỉnh Bình Định với dự án trồng nấm trong nhà kính và chế biến các sản phẩm từ nấm, và đã đoạt giải đặc biệt.

Quỳnh tại xưởng nấm sạch của mình

Quỳnh kể khi mới bắt đầu, hầu như người dân ở đây chỉ trồng nấm rơm ngoài trời, ít có mô hình nào trồng trong nhà kính nên việc tìm ra cách trồng trong nhà sao cho đảm bảo chất lượng và năng suất là điều cần nhất phải làm. Trồng trong nhà, nấm sẽ có chất lượng tốt hơn vì kiểm soát được các mối nguy như nguồn nước đã được lọc sạch, côn trùng, phân bón, hóa chất ngoài đồng không tác động vào, và đặc biệt hạn chế được các tác động của thời tiết hơn trong khi Bình Định mỗi năm đều có bão, lụt, thời tiết khá khắc nghiệt.

Riêng nấm hương là một loại nấm rất ngon và tốt cho sức khỏe, có thể chế biến được nhiều món, đặc biệt là snack nấm hương, nhưng Việt Nam không phải thế mạnh. Quỳnh cũng cho biết khi tìm hiểu thị trường thì 90% nấm hương trong nước là xuất phát từ Trung Quốc. Vì Việt Nam là nước nhiệt đới, trong khi nấm hương lại thích lạnh, chỉ có thể trồng ở nơi có nhiệt độ từ 15 – 25 độ C. Do vậy, Đà Lạt và Sa Pa là nơi có thể trồng và tự nhiên nhất.

Bình Định không thể trồng liền được nấm hương nên phải bắt đầu bằng việc lên Đà Lạt để tìm nguyên liệu. Sau khi đi từng nơi để tham quan, kiểm tra chất lượng, Quỳnh mới đem đi chế biến, phải thử đi thử lại, bỏ rất nhiều mẻ mới sấy ra được công thức tối ưu và chất lượng nhất. Sản phẩm đến tay người dùng phải làm sao vừa ngon, giòn, lại đảm bảo cấu trúc mà vẫn giữ được hương thơm tự nhiên nhất của nấm hương.

Và cuối cùng, sản phẩm nấm hương sấy giòn ra mắt vào tháng 10.2021. Đến tháng 1, sau khi đã có thêm 2 vị là tỏi ớt và rong biển cay thì đã có khoảng 15.000 sản phẩm nấm hương sấy giòn bán ra trên thị trường.

Theo đuổi ước mơ trồng và mở rộng thị trường phân phối nấm sạch, với Quỳnh là một hành trình đem lại rất nhiều giá trị về vật chất lẫn tinh thần. Đó là cảm giác “sướng rơn” khi được trải nghiệm học hỏi rất nhiều, tiếp xúc với rất nhiều người từ nông dân đến các trang trại từ khắp các vùng miền, tới các tiểu thương ở chợ, các chuyên gia từ nông nghiệp đến kinh tế, các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp nông nghiệp trên cả nước. Cũng từ đó, Quỳnh rèn luyện được tính kỷ luật, kiên trì hơn và có được nhiều bạn hơn ở khắp mọi miền đất nước. Bên cạnh đó, xu hướng ăn chay mỗi ngày một nhiều hơn để bảo vệ môi trường thì nấm là một sản phẩm không thể thiếu.

Anh Nguyễn Thành Trung, Phó bí thư Tỉnh đoàn Bình Định, cho biết: “Cơ sở sản xuất nấm của chị Phan Kim Nhật Quỳnh tạo công ăn việc làm thường xuyên cho nhiều lao động với mức lương 6 – 8 triệu đồng/người/tháng. Hội Liên hiệp Thanh niên tỉnh Bình Định luôn khuyến khích và kết nối các bạn trẻ khởi nghiệp với nỗ lực lớn, sự kiên trì cho các mô hình xanh, sạch, an toàn cho môi trường và con người như vậy”.

Sắp tới, cơ sở sản xuất của Quỳnh sẽ tổ chức chuyển giao cho bà con trồng nấm sạch và thu mua bao tiêu cho bà con tại chỗ. Dự định năm 2023, Quỳnh sẽ xây dựng nhà máy có quy mô trên 5.000 m² có đầy đủ các tiêu chuẩn ISO, HACCP, FDA, Halal để xuất khẩu.